Na Kongresie Infrastruktury Polskiej w 2024 roku wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz dużo mówił o założeniach programu „Tarcza Wschód”. To odpowiedź na rosnące zagrożenia ze strony Rosji i Białorusi.
Program obejmuje budowę umocnień, modernizację infrastruktury i dostosowanie terenu do działań defensywnych, ale to nie wszystko. Naturalne przeszkody, takie jak rowy melioracyjne, rzeki i mokradła, mają odegrać ważną rolę w opóźnianiu potencjalnych agresorów.
Spis treści:
Projekt ma charakter długofalowy. Jego realizacja potrwa kilka lat, a pierwsze prace już ruszyły. Tarcza Wschód ma zwiększyć bezpieczeństwo kraju i wzmocnić jego pozycję w NATO.
Tarcza Wschód to inwestycja w bezpieczeństwo Polski
Narodowy Program Odstraszania i Obrony obejmuje granice wschodniej i północnej Polski. Zakłada budowę umocnień, systemów wykrywania i wczesnego ostrzegania oraz infrastrukturę, która utrudni działania potencjalnego przeciwnika. Jest elementem wzmacniania flanki wschodniej NATO.
Tarcza Wschód to także działania informacyjne. Społeczeństwo ma być lepiej przygotowane na sytuacje kryzysowe. Szkolenia i kampanie edukacyjne zwiększą świadomość i odporność cywilów na działania hybrydowe.
Projekt jest realizowany etapami. Prace już się rozpoczęły, a największa ich intensywność jest planowana na lata 2025 – 2028.
Koszty Tarczy Wschód szacowane są na około 10 miliardów złotych, choć niektórzy eksperci sugerują, że ta kwota może być zbyt niska. Projekt ma być finansowany z różnych źródeł, w tym z budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej oraz innych resortów. Rozważane jest również dofinansowanie ze środków europejskich, takich jak Europejski Bank Inwestycyjny, oraz potencjalne wsparcie od partnerów z państw bałtyckich. Na pierwszą połowę 2025 roku zaplanowano przeznaczenie 500 milionów złotych na projekt. Trwają negocjacje w sprawie potencjalnego współfinansowania, a projekt jest postrzegany jako istotny nie tylko dla Polski, ale również dla całej Unii Europejskiej i NATO, co może zwiększyć szanse na uzyskanie dodatkowego finansowania ze źródeł zewnętrznych.
Główne elementy Programu
Budowa Tarczy Wschód zakłada realizację systemu umocnień pasa granicznego, w tym budowę zapór, fortyfikacji oraz punktów obserwacyjnych. Wzmocnione zostaną drogi i mosty, które będą przystosowane do szybkiego przemieszczania się wojsk i sprzętu.
Systemy wykrywania zagrożeń zostaną rozbudowane. Wzdłuż granicy powstaną nowe radary i czujniki ruchu. Planowane jest wzmocnienie naturalnych zapór ograniczających mobilność przeciwnika, w tym bariery terenowe i przeszkody inżynieryjne.
Tarcza Wschód to także działania społeczne. Kampanie informacyjne zwiększą świadomość obywateli na temat obronności. W szkołach i instytucjach publicznych planowane są szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i reagowania w sytuacjach kryzysowych.
Naturalne bariery jako element Tarczy Wschód
Warunki naturalne terenów przygranicznych odgrywają ważną rolę w systemie obronnym. Rzeki, jeziora, mokradła, urządzenia melioracyjne i gęste lasy mają spowolnić ruch przeciwnika i utrudnić działania ofensywne. Program Tarcza Wschód zakłada wzmocnienie znaczenia tych elementów w planowaniu infrastruktury obronnej.
Z doświadczeń HydroBIM i wykorzystania m.in. aplikacji SCALGO wynika, że analizy hydrauliczne i hydrodynamiczne mogą odegrać ważną rolę w optymalizacji planowanej adaptacji warunków naturalnych, a w szczególności systemów wodnych. Modele przepływu pomagają przewidzieć skutki ewentualnych zmian w systemie retencji. Pozwalają określić, w jaki sposób najlepiej wykorzystać i wzmocnić naturalne przeszkody.

Błękitno-zielona infrastruktura może stać się dodatkowym elementem systemu obronnego, jednocześnie wpływając pozytywnie na stosunki wodne w czasach pokoju. Połączenie naturalnych barier z rozwiązaniami inżynieryjnymi może dać wyjątkowo dobre efekty.
Korzyści strategiczne i gospodarcze w ramach programu Tarcza Wschód
Realizacja projektu Tarcza Wschód ma przynieść Polsce szereg korzyści, obejmujących zarówno aspekty bezpieczeństwa narodowego, jak i rozwoju gospodarczego. Najważniejsze korzyści to
- wzmocnienie ochrony wschodniej granicy,
- zwiększenie zdolności obronnych polskiej armii,
- stymulacja rozwoju regionów przygranicznych poprzez tworzenie nowych miejsc pracy i przyciąganie inwestycji,
- rozbudowa infrastruktury drogowej i logistycznej,
- umocnienie pozycji Polski w NATO i UE
- poprawa bezpieczeństwa mieszkańców terenów przygranicznych.
Premier Donald Tusk przekonuje, że projekt ma również na celu wzmocnienie współpracy międzynarodowej, szczególnie z państwami bałtyckimi i sojusznikami z NATO. Ma to przyczynić się do zwiększenia stabilności w regionie i wzmocnienia roli Polski jako ważnego partnera w zapewnianiu bezpieczeństwa na wschodniej flance Sojuszu.
Modelowanie hydrologiczne i hydrodynamiczne to jeden z głównych obszarów oferty HydroBIM.
Jeśli szukasz wsparcia doświadczonych ekspertów hydrotechniki i BIM,
skontaktuj się z nami!
Źródło ilustracji tytułowej: https://tarczawschod.wp.mil.pl/