Rozbudowa wału przeciwpowodziowego Wisły w gminie Igołomia-Wawrzeńczyce

We wrześniu 2025 spółka HydroBIM uzyskała Pozwolenie na realizację inwestycji (PNRI) dla zadania rozbudowy lewego wału przeciwpowodziowego Wisły w gminie Igołomia-Wawrzeńczyce. Projekt obejmuje odcinek o długości 14,52 km – od ujścia potoku Kościelnickiego do przepompowni P1 

Geneza projektu Wisła Igołomia-Wawrzeńczyce

Modernizacja wału była wynikiem diagnozy wykonanej w ramach Planu Zarządzania Ryzykiem Powodziowym (PZRP) dla dorzecza Wisły. Dokument ten wskazuje obszary narażone na powódź oraz priorytetowe działania inwestycyjne.

Analizy wykazały, że aktualny stan techniczny wału stwarza ryzyko przerwania jego ciągłości pod naporem wód wezbraniowych długotrwale utrzymujących się w międzywalu. Wał nie spełnia wymogów klasowych i nie stanowi wystarczającego zabezpieczenia przeciwpowodziowego dla chronionego obszaru. Miejscami wał jest za niski i również za wąski. Grunty korpusu wału nie są zagęszczone w wymaganym stanie. Wał jest trudno dostępny w czasie wezbrań i nie może być należycie serwisowany. Podłoże korpusu wału jest lokalnie zagrożone przebiciami hydraulicznymi. W stanie aktualnym wał nie stanowi zagrożenia katastrofą, jednak nie jest wystarczającym zabezpieczeniem przed powodzią terenów chronionych.

Projektowana inwestycja obejmie niezbędną rozbudowę korpusu wału dla spełnienia warunków technicznych wymaganych dla budowli hydrotechnicznych.

Charakterystyka obszaru gminy Igołomia-Wawrzeńczyce

Gmina Igołomia-Wawrzeńczyce ma powierzchnię około 63 km² i liczy blisko 7700 mieszkańców. Jej gospodarka opiera się na rolnictwie – użytki rolne stanowią 88% powierzchni gminy. 

Przerwanie wału oznaczałoby zagrożenie dla mieszkańców i ponad 5500 ha upraw. Straty obejmowałyby nie tylko plony, ale również degradację gleb, zniszczenie infrastruktury melioracyjnej i gospodarczej. Ale to nie wszystko. Inwestycja ma na celu zabezpieczenie części Nowej Huty, dlatego jej znaczenie wykracza poza korzyści lokalne.

Zakres prac projektowych

Zakres dokumentacji przygotowanej przez HydroBIM obejmował pełne spektrum opracowań niezbędnych do realizacji inwestycji: od prac geodezyjnych i geologiczno-inżynierskich, w tym analizę dokumentacji archiwalnej, przez projekt budowlany i wykonawczy, kosztorysy, operat wodnoprawny i operat dendrologiczny, aż po dokumenty własnościowe i operaty szacunkowe.

Przedmiotowy odcinek wału rzeki Wisła został zakwalifikowany do II klasy ważności budowli hydrotechnicznej.

Zgodnie z przepisami Rozporządzenia Ministra Środowiska z dn. 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie, wodą miarodajną dla przedmiotowej budowli (II klasa ważności budowli) jest przepływ o prawdopodobieństwie p = 1,0%, a przepływ kontrolny p = 0,3%. Bezpieczne wzniesienie korony wału wynosi 1,0 m powyżej rzędnej wody miarodajnej Q1% przy jednoczesnym zachowaniu wzniesienia korony nad poziomem wody kontrolnej Q0,3% + 0,3 m.

Projekt przewidywał zastosowanie szeregu rozwiązań inżynieryjnych:

• korona wału z drogą technologiczną o szerokości 3,0 m i poboczami, miejscowo poszerzona do 4,0 m,
• przebudowa korpusu – dogęszczenie i rozbudowa z materiału spełniającego wymagania geotechniczne,
• geomembrana PVC na skarpie odwodnej jako bariera przeciwfiltracyjna,
• pionowa przesłona cementowo-bentonitowa o grubości 40 cm i głębokości do 15 m, eliminująca ryzyko filtracji podłoża,
• droga technologiczna wykonana w technologii geokraty wypełnionej kruszywem,
• zabezpieczenie biologiczne skarp poprzez humusowanie i obsiew mieszanką traw.

Całość uzupełniały zjazdy, place manewrowe i inne elementy niezbędne do utrzymania obiektu, w tym miejsce pod mobilną pompownię oraz rampa zrzutowa.

Pełna specyfikacja wykonanych prac projektowych została wyszczególniona w referencjach udzielonych HydroBIM przez zleceniodawcę, PGW Wody Polskie.

Digital Twin przepompowni – rozwój kompetencji HydroBIM

W trakcie prac nad Projektem Wisła w HydroBIM rozszerzyliśmy zakres działań o element eksperymentalny – wykonanie cyfrowego bliźniaka przepompowni P1 . Choć nie było to wymagane w zamówieniu, zespół wykorzystał okazję, aby przećwiczyć integrację modelowania 3D i narzędzi BIM według metodologii, która świetnie sprawdziła sie w opracowanym przez nas cyfrowym bliźniaku Portu Gdynia.

Opracowując kolejny model Digital Twin przećwiczyliśmy:

• dokładne odwzorowanie układu technologicznego przepompowni w środowisku wirtualnym,
• analizę informacji pozyskiwanych w czasie rzeczywistym,
• sprawdzenie przydatności narzędzi BIM do obsługi i eksploatacji obiektów hydrotechnicznych.

Projekt ten był ważnym doświadczeniem rozwojowym. Przetestowanie koncepcji Digital Twin potwierdziło aspiracje HydroBIM do standardu BIM Level 3. Stale rozwijamy kompetencje, które w przyszłości mogą być wykorzystane zarówno w projektach przeciwpowodziowych, jak i innych zadaniach gospodarki wodnej.

Nauki i doświadczenia HydroBIM

Projekt obejmujący prawie 15 kilometrów walów przeciwpowodziowych jest bardzo złożony. Skoordynowanie procedur administracyjnych nie jest łatwe, ponieważ przykładowo, ważność wypisów z gruntów to 3 miesiące, podczas gdy decyzje środowiskowe lub wodnoprawne potrafią trwać wielokrotnie dłużej. Dlatego realizacja zadania pozwoliła zebrać cenne doświadczenia:

• Konieczność uzyskania szeregu uzgodnień, decyzji i pozwolenia wodnoprawnego wymagała sprawnego zarządzania procesem administracyjnym.
• Problem filtracji podłoża wymagał zastosowania nowoczesnych, pionowych przesłon przeciwfiltracyjnych.
• Kierowanie współpracą kilku podmiotów wymagało koordynacji i jasnego podziału ról. 

W kolejnych projektach HydroBIM planuje standaryzację procesów przygotowania dokumentacji, dalszy rozwój wykorzystania narzędzi cyfrowych, oraz utrwalanie praktyk efektywnej komunikacji z instytucjami i partnerami.

Podsumowanie projektu Wisła

Projekt wpisuje się w szerszą strategię „Bezpieczna Wisła”. Jego realizacja wspiera system ochrony przeciwpowodziowej Górnej Wisły, zwiększając odporność regionu na skutki powodzi.

Choć praca nad projektem przebiegała sprawnie i bez zakłóceń, procedowanie decyzji administracyjnych znacznie opóźniło wydanie PNRI. Dla Zespołu HydroBIM była to okazja do zdobycia doświadczeń, które wykorzystamy w kolejnych zadaniach na rzecz bezpieczeństwa przeciwpowodziowego w Polsce.

Chcesz poznać możliwości współpracy z HydroBIM? Zapraszamy do kontaktu!

O HydroBIM: