na przykładzie realizacji projektu wału opaskowego w Sandomierzu
W zdecydowanej większości realizowanych projektów infrastrukturalnych podstawą prac budowlanych jest zatwierdzona dokumentacja projektowa, która jest w formie wydruku i pliku PDF.
Czy digitalizacja dokumentacji budowlanej 2D pomaga ułatwić, przyspieszyć lub kontrolować poprawność procesów na budowie? Pytanie w erze Przemysłu 4.0 wygląda na retoryczne, ale takie nie jest. Zastosowanie metodyki BIM i cyfrowego modelu inwestycji jest przez wiele firm wykonawczych uznawane za niepotrzebny koszt. Czy słusznie? Sprawdźmy!
Zadanie
Rozbudowa wału opaskowego zabezpieczającego przed wodami powodziowymi hutę szkła i osiedle mieszkaniowe w Sandomierzu, wraz z rozbudową wału przeciwpowodziowego rzeki Wisły od ul. Lwowskiej do połączenia z wałem Koćmierzów.
Przedsięwzięcie przewiduje poprawę ochrony przeciwpowodziowej osiedla i portu. Prace budowlane realizowane w ramach zadania skupiają się na dostosowaniu istniejących prawobrzeżnych obwałowań okalających Hutę Szkła i osiedle mieszkaniowe do wyższych standardów ochrony przed wodami powodziowymi. Wykonywane jest podwyższenie i doszczelnienie istniejącego wału oraz rozbudowa wału przeciwpowodziowego Wisły od połączenia z wałem Koćmierzów do ul. Lwowskiej. W zakresie prowadzonych prac jest również budowa bramy portowej, która będzie chroniła istniejący port rzeczny przed wodami wezbraniowymi Wisły. Wykonanie bramy portowej umożliwi „zamknięcie” istniejącego portu przed cofającą się wodą z rzeki Wisły w trakcie wezbrania.
Digitalizacja dokumentacji budowlanej 2D
Na inwestycję HydroBIM wszedł w trakcie wykonywanych robót w roli Nadzoru Autorskiego. Jednym z pierwszych zadań było rozwiązanie problemów z tzw. wałem zielonym. Jest to odcinek rozbudowywanego wału ziemnego z drogą na koronie oraz na półce, przejazdem, platformami operacyjnymi zakończonymi połączeniem do istniejącej drogi serwisowej wzdłuż wału „Koćmierzów.”
Głównymi problemami były niezgodności projektowe na rysunkach, a nawet w decyzji pozwolenia na realizację inwestycji oraz odniesienie projektowanego wału do terenu istniejącego. Okazało się że po wytyczeniu skarp rzędne wysokościowe nie pokrywają się z rzeczywistymi i zakresy skarp mogą wyjść poza granicę inwestycji co jest niedopuszczalne.
Rolą HydroBIM było ujednolicenie dokumentacji i usunięcie niezgodności w ustaleniu z Inżynierem Kontraktu i Wykonawcą. W takim przypadku naturalnym kierunkiem w dla zespołu HydroBIM jest stworzenie trójwymiarowego modelu obiektu, co zostało wykonane. Zastosowaliśmy oprogramowanie Civil 3D. Zgrubnie można wydzielić następujące fazy pracy:
- Wykonanie modelu terenu (powierzchni) w celu odniesienia do aktualnego stanu. Z reguły zaleca się wykonanie nalotu fotogrametrycznego lub LiDAR. Na tej konkretnej inwestycji podstawą do tworzenia NMT były pikiety otrzymane od geodezji z budowy.
- Digitalizacja dokumentacji budowlanej w oparciu o dostarczony przez budowę projekt wykonawczy w PDF oraz plik dwg (jako pomocniczy).
- Modelowanie kolejnych elementów inwestycji.
- Wygenerowanie dokumentacji zamiennej w oparciu o model – plan sytuacyjny, przekroje poprzeczne, inne jak np. plany warstwicowe dla przejazdu
Dodatkowe korzyści z digitalizacji dokumentacji 2D
Dodatkową korzyścią, jaką daje digitalizacja dokumentacji budowlanej jest możliwość wykorzystania modelu do stworzenia specjalnych danych (plików) dla maszyn wyposażonych w systemy sterowania.
Ciekawym przypadkiem w niniejszej inwestycji było zamodelowanie przejazdu przez wał. Spadki i przebieg przejazdu musiały odpowiadać projektowanemu wałowi i dróg technologicznych na wale oraz uwzględniać ich połączenie. W dostarczonej dokumentacji oba elementy posiadały swoje osie, profile, przekroje. Jednak po próbie połączenia ich ze sobą (w modelu) okazało się że przejazd musi zostać skorygowany, ponieważ spadki nie do końca odpowiadają tym na wale i nie ma możliwości odpowiedniego połączenia dróg na wale z przejazdem. Przy okazji znaleziono błędy w rzędnych na profilu przejazdu. Na szczęście prace budowlane na tym odcinku jeszcze się nie rozpoczęły i wprowadzone poprawki pozwoliły uniknąć problemów które z pewnością opóźniłyby prace budowlane.
Digitalizacja dokumentacji budowlanej i zalety modelu 3D
Wykonanie modelu 3D na podstawie płaskiej dokumentacji pozwala wykonawcy lepiej zrozumieć projekt, którego efekt można zobaczyć w przestrzeni wirtualnej. I dzięki temu można jeszcze przed wbiciem pierwszej łopaty sprawdzić, czy z dostarczonej dokumentacji uda się bezproblemowo wykonać projektowany obiekt. Dzięki zastosowaniu metodyki BIM digitalizacja dokumentacji budowlanej i modelowaniu 3D możemy zidentyfikować kolizje i ocenić potencjalne ryzyka.
Korzyści z zastosowania digitalizacji dokumentacji
Digitalizacja dokumentacji budowlanej 2D i transpozycja do modelu 3D pozwala uzyskać wymierne korzyści zarówno dla inwestora jak i wykonawcy.
Oto najważniejsze:
- Spójność dokumentacji. Model 3D jest wirtualną „bazą danych” wszystkich elementów. Nie ma obawy o rozbieżności między np. generowanymi rysunkami z modelu, ponieważ są one dynamicznie ze sobą powiązane. Dzięki temu zmiany wprowadzane w modelu 3D automatycznie odzwierciedlone są w wygenerowanych rysunkach 2D.
- Kontrola projektu i wyeliminowanie opóźnień ze względu na braki i błędy projektowe. Podczas tworzenia modelu 3D w naturalny sposób następuje weryfikacja dostarczonych materiałów i ich kompletności. Ponadto szybko można znaleźć nieścisłości i błędy w projekcie (kolizje). Widać, jak w rzeczywistości będą wyglądały obiekty projektowane oddzielnie, ale współgrające ze sobą (przejazd i wał na omawianym przykładzie).
- Kontrola ilości materiałów i obniżenie ryzyka niedoszacowania kosztów. Jeszcze przed przystąpieniem do przetargu można sprawdzić, czy założone ilości materiałów w zestawieniach zostały dobrze policzone (w zależności od dokładności modelu zgrubnie lub szczegółowo).
- Przyspieszenie i ułatwienie wykonawstwa. Dane dla maszyn do robót ziemnych sterowanych w 3D mogą zwiększyć produktywność spycharki nawet o 160% przy jednoczesnym ułatwieniu pracy operatora.
Digitalizacja dokumentacji budowlanej to pierwszy krok do stworzenia wirtualnego modelu inwestycji. Dowiedz sie więcej, czym jest Cyfrowy Bliźniak.